Archives: May 2025

တၢ်အိၣ်မူလၢ အတပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး

ဘရိၣ်နံၣ် ဝဲ (Bronnie Ware) လၢအမ့ၢ် ပှၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤဆါလၢအကသံဘူးတ့ၢ်လံတဖၣ်တဂၤန့ၣ် ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲဒၣ်, လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ, ပတပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ပမၤလၢာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်လူၤဃုမၤန့ၢ်တၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘရိၣ်နံၣ် သံကွၢ် ပှၤဆါတဖၣ် လၢတၢ်ပညိၣ်အပူၤ, “နမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ခွဲးယာ် လၢခံတဘျီန့ၣ်ဒီး, တၢ်တမံၤမံၤလၢ နမၤဝံၤတ့ၢ်လံတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နကမၤက့ၤအီၤ လီၤဆီန့ၢ်ဒံးအပူၤကွံာ်ဧါ”န့ၣ်လီၤ. ပှၤဆါလၢအကသံဘူးတ့ၢ်လံတဖၣ် အတၢ်စံးဆၢလၢ အလီၤဂာ်လိာ်သးတဖၣ်အကျါ, ဘရိၣ်နံၣ်ကွဲးနီၣ်ရဲၣ်လီၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးအအါအတၢၢ်, ယဲၢ်ထံၣ်န့ၢ်လီၤ. (၁) ယဆၢယဲဒၣ် ယကအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူလၢ ယကအိၣ်မူပာ်ဖျါထီၣ် ယတၢ်မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ်တဂၤ, (၂) ယဆၢယဲဒၣ်လၢ ယတဂုာ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လၢၤဘၣ်. (၃) ယဆၢယဲဒၣ်ယကအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူလၢ ယကပာ်ဖျါထီၣ် ယသးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဖျိဖျိဖျါဖျါ. (၄) ယဆၢယဲလၢ ထီဘိန့ၣ် ယကရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီးယတံၤသကိးတဖၣ်, ဒီး (၅) ယဆၢယဲဒၣ်လၢ ယကအိၣ်မူမၤအါထီၣ်တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ လၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤ.

ဘရိၣ်နံၣ် ဝဲ အတၢ်ကွဲးနီၣ်ရဲၣ်လီၤတၢ်တမံၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်က့ၤပှၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဒိ ဖျါဖဲ လံာ်လူၤကၣ် အဆၢဒိၣ် ၁၂…

မိၢ်တဂၤ အတၢ်ကွၢ်ဆိကမိၣ်ကဒါက့ၤတၢ်

ဖိသၢဂၤအမိၢ်, ဒိၣ်နၣ် (Donna) စံးဝဲဒၣ်, “မ့ၢ်လၢမိၢ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤ တၢ်တလၢတလီၣ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်တဖၣ် လၢယတူၢ်ဘၣ်တ့ၢ်လံ, ဒ်မိၢ်တဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲအသိးအဃိ, မိၢ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် တဘၣ်ယသး နီတစဲးဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဒိၣ်နၣ် စးထီၣ်ဝဲ မိၢ်ပၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအထီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤအသးနီၢ်နီၢ်န့ၣ် တထီၣ်ဘးဝဲဒၣ် ဒ်အမုၢ်လၢ်တ့ၢ်ဝဲအသိးဘၣ်. အဝဲပာ်ဖျါဝဲဒၣ် “လၢယဂီၢ်, တၢ်မၤလၢ ယမၤတ့ၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်အကျါ, မိၢ်အတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤအကီအခဲကတၢၢ်, ဒီးယဖိအကျါတဂၤန့ၣ် မၤတံာ်တာ်ယသးဒိၣ်ဒိၣ်အါအါ” န့ၣ်လီၤ.

ဖဲကစၢ်ယွၤ ဃုထၢ နီၢ်လ့ၤအၤ ဒ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အမိၢ်အခိၣ်အနၢ်အကတီၢ်, အဖိတဂၤဘၣ်တဂၤအဂီၢ်, နီၢ်လ့ၤအၤ ကအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ် အဒိၣ်အထီတဖၣ်လီၤန့ၣ် ပကသမၢအီၤအဂီၢ် အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်. ၁ မိၤ ၂၉:၃၂-၃၅ ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဝဲဃုၢ်န့ၢ် အဖိအခီၣ်ထံး လွံၢ်ဂၤတဖၣ်အမံၤန့ၣ် လီၤပလိာ်အသးဒီးအတၢ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အကီအခဲ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါ တၢ်ဂ့ၢ်တဃံတလၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ်, အဖိတဖၣ် ဖျါဝဲဒၣ်လၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ.…

အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ တၢ်နာ်အလၢအပှဲၤ

စဲးသံၣ် (Sethie) အဖိခွါ အသးအနံၣ်အလါအိၣ်ဝဲ သၢနံၣ် န့ၣ် ဘၣ်ထီၣ် တၢ်ဆါဟံၣ်, ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ပှၤဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲလၢအဂီၢ်န့ၣ် ပှၤကအိၣ်လၢအကထိန့ၣ်လီၤ. ဖဲကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် တဲဝဲဒၣ် စဲးသံၣ်လၢ အဖိခွါ ရှံလိၣ် (Shiloh) တဂၤ "အခိၣ်နူၣ် အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤန့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်အခီပညီဘၣ်" န့ၣ်ဒီး, အဝဲကတိၤတၢ်ဒီးယၤ ခီဖျိလၢကွဲၤဒီနၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ယၤလၢ “ဘၣ်တဘျီတဘျီန့ၣ်, ယပျံၤဘၣ်ယိၣ်ယဲလၢ ယတအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ တၢ်နာ်အလၢအပှဲၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.” “ယသ့ၣ်ညါယဲလၢ ကစၢ်ယွၤမၤဘျါ ရှံလိၣ် သ့ဝဲဒၣ်, ဒီးကပျဲ ရှံလိၣ်လၢ ကဟဲက့ၤဆူ ဟံၣ်ဃုာ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်မၤဘျါက့ၤ အတၢ်ဆါ, ခီဖျိလၢတၢ်ကိးက့ၤအီၤဆူ မူခိၣ်န့ၣ်ဒီး, သးအတၢ်မုာ်တၢ်ပၢၤကအိၣ်ဒီးယၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.” လၢတၢ်မၤလီၤတံၢ်အီၤအဂီၢ်, ယတဲအီၤလၢ ကစၢ်ယွၤနၢ်ပၢၢ် တၢ်သ့န့ၢ်ဒံး ကယဲၢ်ပှၤကညီတဖၣ်ခဲလၢာ်, “မ့ၢ်လၢနဟ့ၣ်လီၤနသးဆူ ကစၢ်ယွၤ အစုပူၤ ဝံၤလံ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်နာ်အလၢအပှဲၤ” န့ၣ်လီၤ. စှၤသီပူၤကွံာ်ဝံၤ, ကစၢ်ယွၤ ကိးက့ၤဝဲအဖိလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဖိခွါ အသးသမူလီၤမၢ်အဃိ,…

တၢ်အဲၣ်အတၢ်လီၤကမၢကမၣ်ဖးဒိၣ်

တၢ်ဆိကမိၣ်မှံ, ဒီးဒုးကဲထီၣ် စံၣ်စိၤနုာ် တၢ်ဂီၤမူ "တၢ်မံမီၣ် အတၢ်လိာ်ကွဲအပျီ" (Field of Dreams) အပူၤန့ၣ် ခွါဂဲၤဒိ ရ့ ခ့စလၣ် (Ray Kinsella) ထံၣ်လိာ်အသးဒီးအပၢ်, လၢအသံတ့ၢ်လံတဂၤ, ဒ်ပှၤသးစၢ်လိာ်ကွဲတၢ်ဖိတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲအထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်, ရ့ တဲဝဲဒၣ် အမါ အဲနံၣ် လၢ, “ယထံၣ်ဘၣ်အီၤ ဖဲအနီၢ်ကစၢ် လီၤဘှံးလီၤဘှါ, ခီဖျိလၢသးသမူအတၢ်လဲၤခီဖျိ မၤဘၣ်ဒိဆါအီၤဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်အီၤ...,ဒီးမ့ၢ်ယကဘၣ် တဲအီၤတၢ်မနုၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤ တၢ်ဒုးနဲၣ်တတီၤအံၤဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်သံကွၢ်- ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ, ခဲကနံၣ်အံၤ, မ့ၢ်သံတ့ၢ်လံဘၣ်ဆၣ်, ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်လၢ အိၣ်မူဝဲ, ဒီးအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ပှဲၤဂံၢ်ပျဲၤဘါန့ၣ်ဒီး တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်.

နီၢ်မၤရံ မၤကဒါလ့ၣ် ထံၣ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ တၢ်သံအဆိကတၢၢ်န့ၣ်ဒီး, အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၂၀:၁၄ န့ၣ် နီၢ်မၤရံ ဟီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ လၢၢ်ကအိ အိၣ်ကလီတပူၤအကပၤ, “ဒီးဃၣ်ဃီၤအသးဆူ အလီၢ်ခံ,…

တၢ်အဂံၢ်စဲၤလီၤအသးယိာ်ယိာ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ အဲၣ်ဒရူ မၢၤရ့ (Andrew Murray 1828-1917) န့ၣ် ဟ့ၣ်နီၤလီၤဝဲ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ အကလုာ်အါမံၤလၢ အမၤဟးဂီၤ စူာ်ဝံာ်သၣ် (Orange) အမုၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဖဲ အၤဖြံၤကၤ-ကလံၤထံး ထံကီၢ် လၢအအိၣ်ဖျဲၣ်တ့ၢ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအတမၤညီနုၢ်သ့ၣ်မုၢ်ဝၣ်ဘိတဖၣ်အဂီၢ်, ကထံၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်ဆၣ်, ပှၤလၢအနၢ်ပၢၢ်တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိတဂၤန့ၣ် ထံၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်အုၣ်သံကျၣ်သံ, လၢအကမၤသံ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ ကယီကယီန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကမၤဂ့ၤထီၣ် သ့ၣ်လၢတၢ်ဆါလီၤဘၣ်အီၤအဂီၢ်န့ၣ်, ကျဲအိၣ်ထဲတဘိဧိၤ, ဒီးမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ပဲာ်ကျီကွံာ် သ့ၣ်အမုၢ်, ဒီးအဒ့တဖၣ် တုၤဒၣ်လဲာ်အဂံၢ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်သုးကွံာ် သူၣ်လီၤအီၤလၢ သ့ၣ်အမုၢ်အသီအလိၤန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, သ့ၣ်အမုၢ်န့ၣ် ကမူဝဲဒၣ်, ဒီးကဟ့ၣ်ထီၣ် အတၤသၣ်န့ၣ်လီၤ.

အတၢ်ဒုးနဲၣ်အံၤ မၢၤရ့ မၤဘၣ်ထွဲဝဲဒီး စီၤပီလူး အတၢ်ကွဲးဆူ ပှၤအ့းဖ့းစူးဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အဃိာ်ပူၤန့ၣ်, လံာ်ပရၢတဘ့ၣ် လၢအပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အတၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်, စီၤပီလူး ကွဲးတ့ၢ်ဝဲ အတၢ်ကွဲးဖုၣ်ကိာ်…